Οίνος, Ιστορία & Φύση: Ανακαλύπτοντας τη Βόρεια Ελλάδα (Μέρος 1)
Βέροια & Νάουσα: Από την ιστορική Βεργίνα στους φημισμένους αμπελώνες του Ξινόμαυρου.
Η Νάουσα και η Βέροια είναι δύο προορισμοί στη Βόρεια Ελλάδα που συνδυάζουν πλούσια ιστορία, εντυπωσιακή φύση και εξαιρετικές οινικές και γαστρονομικές εμπειρίες!
Η Νάουσα, φημισμένη για το κρασί της από την ποικιλία Ξινόμαυρο και την παράδοση στην οινοπαραγωγή, προσφέρει επισκέψεις σε βραβευμένα οινοποιεία, καθώς και μοναδικά τοπία, όπως το καταπράσινο πάρκο του Αγίου Νικολάου.
Η Βέροια, με ιστορία που εκτείνεται από την αρχαιότητα έως τη βυζαντινή εποχή, εντυπωσιάζει με την καλοδιατηρημένη εβραϊκή συνοικία Μπαρμπούτα, τις περίφημες βυζαντινές εκκλησίες της και τη γαστρονομική της σκηνή. Σε κοντινή απόσταση, η Βεργίνα φιλοξενεί έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, με τους βασιλικούς τάφους των Αιγών.
Οι δύο πόλεις απέχουν μόλις μία ώρα οδικώς από τη Θεσσαλονίκη, η οποία διαθέτει διεθνές αεροδρόμιο, ενώ από την Αθήνα η διαδρομή διαρκεί περίπου πέντε ώρες.
Καλύτερη περίοδος για επίσκεψη: Ο χειμώνας είναι ιδανικός για τους λάτρεις του σκι, καθώς το χιονοδρομικό κέντρο 3-5 Πηγάδια βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τη Νάουσα. Για ήπιες θερμοκρασίες, οι καλύτερες εποχές είναι η άνοιξη και το πρώιμο φθινόπωρο, όταν η φύση βρίσκεται στο απόγειό της.
Αξιοθέατα
Αρχικά, επιλέξαμε την περιοχή λόγω της σπουδαίας οινικής της παράδοσης. Σύντομα, όμως, ανακαλύψαμε ότι η ευρύτερη περιοχή προσφέρει πολλά περισσότερα, με μεγάλη ποικιλία αξιοθέατων πέρα από τον οινοτουρισμό.
Αρχαιολογικός Χώρος Βεργίνας - Τάφοι Αιγών & Μουσείο (Βεργίνα): Ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, η Βεργίνα βρίσκεται στη θέση των αρχαίων Αιγών που υπήρξε η πρώτη πρωτεύουσα του Μακεδονικού Βασιλείου. Το μουσείο-τύμβος φιλοξενεί τους βασιλικούς τάφους, ανάμεσά τους και ο επιβλητικός τάφος του Φιλίππου Β', πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Τα εκθέματα, όπως η χρυσή λάρνακα και οι περίτεχνες τοιχογραφίες, αποκαλύπτουν τη μεγαλοπρέπεια της αρχαίας μακεδονικής τέχνης και ιστορίας.
Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών (Βεργίνα): Το μουσείο φιλοξενεί εκθέματα από την αρχαία πόλη των Αιγών, την πρώτη πρωτεύουσα του Μακεδονικού Βασιλείου. Αναδεικνύει την ιστορία και τον πολιτισμό της Μακεδονίας με σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, όπως κοσμήματα, κεραμικά και αντικείμενα καθημερινής χρήσης.
Παραδοσιακή Συνοικία Μπαρμπούτα (Βέροια): Η Μπαρμπούτα, η παλιά εβραϊκή συνοικία της Βέροιας, είναι ένας από τους πιο ατμοσφαιρικούς και καλά διατηρημένους οικισμούς της πόλης. Τα πέτρινα σπίτια, τα ξύλινα χαγιάτια και το ποτάμι που διασχίζει την περιοχή της προσδίδουν μια μοναδική γοητεία. Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε τη Συναγωγή της Βέροιας, μία από τις παλαιότερες στην Ελλάδα.
Πάρκο Αγίου Νικολάου (Νάουσα): Ένα πανέμορφο φυσικό πάρκο στις παρυφές της Νάουσας, ιδανικό για χαλάρωση και περιπάτους μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο με τρεχούμενα νερά. Το πάρκο διαθέτει εστιατόρια, αναψυκτήρια, γήπεδα και πλήθος δραστηριοτήτων, όπως πεζοπορία και ποδηλασία.
Χιονοδρομικό Κέντρο 3-5 Πηγάδια (Νάουσα): Το χιονοδρομικό κέντρο 3-5 Πηγάδια, σε υψόμετρο έως 2.005 μέτρα στο όρος Βέρμιο, είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς για χειμερινά σπορ στη Βόρεια Ελλάδα. Διαθέτει πίστες για σκι και snowboard, αναβατήρες, και εγκαταστάσεις για αρχάριους και προχωρημένους. Το καλοκαίρι μετατρέπεται σε προορισμό για outdoor δραστηριότητες, όπως ποδηλασία βουνού, πεζοπορία και αναρρίχηση.
Καταρράκτες Έδεσσας: Μόλις 40 λεπτά βόρεια της Νάουσας, η πόλη της Έδεσσας φιλοξενεί τους περίφημους καταρράκτες της, ένα από τα πιο εντυπωσιακά φυσικά αξιοθέατα της Ελλάδας. Ο μεγαλύτερος, ο Καταρράκτης Κάρανος, πέφτει από ύψος 70 μέτρων, δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό θέαμα. Υπάρχει επίσης μονοπάτι που περνά πίσω από τον καταρράκτη, επιτρέποντας στους επισκέπτες να νιώσουν τη δύναμη του νερού από κοντά. Η γύρω περιοχή είναι διαμορφωμένη με πάρκα και πλακόστρωτα μονοπάτια, ενώ αξίζει να πάτε μία βόλτα στην παλαιά παραδοσιακή συνοικία Βαρόσι.
Οινοπαραγωγική παράδοση
Η καρδιά της οινοπαραγωγικής ζώνης χτυπά γύρω από την πόλη της Νάουσας, μια από τις σημαντικότερες και αρχαιότερες οινοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας. Η κυρίαρχη ποικιλία είναι το Ξινόμαυρο, μια ερυθρή ποικιλία που ξεχωρίζει για την υψηλή της οξύτητα, τις έντονες ταννίνες και το μέτριο χρώμα της, το οποίο εξελίσσεται σε κεραμιδί με την παλαίωση. Τα κρασιά από Ξινόμαυρο ωριμάζουν εξαιρετικά με το πέρασμα του χρόνου, αποκτώντας σύνθετα γήινα και μπαχαρένια αρώματα που εντυπωσιάζουν.
Από το Ξινόμαυρο παράγονται οι οίνοι ΠΟΠ Νάουσα και ΠΟΠ Αμύνταιο, ενώ συμμετέχει επίσης στην παραγωγή κρασιών ΠΟΠ Γουμένισσα (σε συνδυασμό με τη Νεγκόσκα) και ΠΟΠ Ραψάνη (μαζί με το Κρασάτο και το Σταυρωτό). Εντυπωσιακή είναι επίσης η παραγωγή λευκών κρασιών Blanc de Noir, καθώς και αφρωδών οίνων, όλα από την ίδια ποικιλία.
Οινοποιεία
Στην περιοχή γύρω από τη Νάουσα θα ανακαλύψετε μια μεγάλη ποικιλία οινοποιείων, από μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις έως μερικά από τα πιο φημισμένα και καταξιωμένα οινοποιεία της Ελλάδας. Αν αγαπάτε το κρασί και τον οινοτουρισμό, αξίζει να αφιερώσετε 2-3 ημέρες για να εξερευνήσετε κάποια από αυτά.
Για την καλύτερη εξυπηρέτησή σας, συνιστάται να επικοινωνήσετε εκ των προτέρων για ραντεβού, καθώς τα περισσότερα οινοποιεία είναι μικρού ή μεσαίου μεγέθους και δεν διαθέτουν σταθερό πρόγραμμα ξεναγήσεων και γευσιγνωσίας.
Ακολουθεί μια λίστα με προτεινόμενα οινοποιεία που θα σας δώσουν μια ολοκληρωμένη εικόνα των κρασιών της Νάουσας.
Κτήμα Κυρ-Γιάννη – Ένα από τα πιο εμβληματικά οινοποιεία της Νάουσας, ιδρύθηκε από τον Γιάννη Μπουτάρη και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάδειξη του Ξινόμαυρου σε διεθνές επίπεδο. Προσφέρει ξεναγήσεις, γευσιγνωσίες και μια μαγευτική θέα στους αμπελώνες του Γιαννακοχωρίου. Αξίζει επίσης να δοκιμάσετε το φαγητό στο εστιατόριο του κτήματος, όπου τα τοπικά υλικά συνδυάζονται εξαιρετικά με τα κρασιά τους. Επιπλέον, το οινοποιείο διαθέτει πολλές δραστηριότητες, όπως βόλτες με ποδήλατο ανάμεσα στους αμπελώνες, καθιστώντας την επίσκεψη μια ολοκληρωμένη εμπειρία.
Θυμιόπουλος Vineyards – Ένα από τα πιο καινοτόμα οινοποιεία της Ελλάδας, ο Απόστολος Θυμιόπουλος πειραματίζεται με διαφορετικές εκφράσεις του Ξινόμαυρου, από φρέσκα ερυθρά έως φυσικά κρασιά και premium παλαιωμένες εκδοχές. Ιδιαίτερη μνεία αξίζουν και τα εξαιρετικά ροζέ κρασιά του από Ξινόμαυρο, που συνδυάζουν φρεσκάδα, πολυπλοκότητα και γαστρονομικό χαρακτήρα.
Οινοποιείο Διαμαντάκος – Οικογενειακό οινοποιείο που παράγει εξαιρετικό Ξινόμαυρο αλλά και τη λευκή ποικιλία Πρεκνάδι, η οποία αναβιώνει στην περιοχή.
Κτήμα Φουντή – Κλασικός εκπρόσωπος της παλαιάς σχολής του Ξινόμαυρου, το οινοποιείο του Φουντή παράγει κρασιά υψηλής παλαίωσης με έντονο χαρακτήρα. Ξεχωρίζουν οι παραδοσιακές οινοποιητικές τεχνικές και η έμφαση στη φυσική εξέλιξη των κρασιών.
Βαένι Νάουσα – Ο συνεταιρισμός της Νάουσας, με πολυετή παράδοση στην οινοποίηση Ξινόμαυρου, παράγει τόσο κλασικές ετικέτες όσο και πιο σύγχρονες, και διαθέτει ένα μεγάλο εύρος κρασιών, καλύπτοντας όλα τα γούστα.
Οινοποιείο Αργατία – Ένα μικρό, οικογενειακό οινοποιείο που εστιάζει στη βιολογική καλλιέργεια και την έκφραση του terroir της Νάουσας. Τα κρασιά του κτήματος χαρακτηρίζονται από κομψότητα και ισορροπία, ενώ οι επισκέπτες μπορούν να δοκιμάσουν διαφορετικές χρονιές και στυλ.
Κτήμα Κελεσίδη – Ένα boutique οινοποιείο που εστιάζει στη μικρή παραγωγή, με ιδιαίτερη προσοχή στην ποιότητα και στην έκφραση του Ξινόμαυρου. Το οινοποιείο του Κελεσίδη έχει αποκτήσει φήμη για τις φίνες και κομψές εκδοχές της ποικιλίας, ενώ οι επισκέπτες μπορούν να δοκιμάσουν κρασιά που αποκαλύπτουν όλη την πολυπλοκότητα του terroir.
Διαμονή
Επιλέξαμε να μείνουμε στη Βέροια, καθώς προσέφερε περισσότερες επιλογές διαμονής. Δεν το μετανιώσαμε, αφού αποδείχθηκε μια όμορφη πόλη με πεζόδρομους και πληθώρα επιλογών για φαγητό, από παραδοσιακές ταβέρνες έως σύγχρονα εστιατόρια. Η απόσταση από τη Νάουσα είναι μόλις 20-25 λεπτά οδικώς, διευκολύνοντας την εξερεύνηση και των δύο πόλεων και της ευρύτερης περιοχής.
Μείναμε στο Olganos VL Luxury Rooms & Suites, έναν παραδοσιακό ξενώνα με σύγχρονα διακοσμημένα δωμάτια και πρωινό στο δωμάτιο. Η τοποθεσία του ήταν εξαιρετική—στο κέντρο της πόλης, σε ήσυχο σημείο κοντά στο ποτάμι, στην ιστορική εβραϊκή συνοικία Μπαρμπούτα της Βέροιας, με όλα τα αξιοθέατα σε κοντινή απόσταση με τα πόδια.
Φαγητό
Κατά τη διαμονή μας στη Νάουσα και τη Βέροια, είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε εξαιρετικό φαγητό σε κάθε στάση. Από παραδοσιακές ταβέρνες με αυθεντικές τοπικές γεύσεις μέχρι πιο σύγχρονα εστιατόρια που δίνουν μια δημιουργική πινελιά στην ελληνική κουζίνα. Παρακάτω, μερικές από τις αγαπημένες μας επιλογές για φαγητό που αξίζει να δοκιμάσετε!
Βεργιώτικο (Βέροια): Ένα κλασικό στέκι στην πόλη, γνωστό για τις αυθεντικές τοπικές γεύσεις και τις σπιτικές συνταγές του.
12 Γράδα (Βέροια): Ένα πιο μοντέρνο εστιατόριο με δημιουργική ελληνική κουζίνα, ποιοτικές πρώτες ύλες και εκλεκτή λίστα κρασιών.
Χάραμα (Αρκοχώρι): Σε μια γραφική τοποθεσία στο χωριό Αρκοχώρι, το εστιατόριο αυτό προσφέρει εξαιρετικά μαγειρευτά, ντόπια κρέατα και πιάτα εμπνευσμένα από την τοπική κουζίνα.
Η Νάουσα και η Βέροια συνδυάζουν οινικές εμπειρίες, ιστορικούς θησαυρούς και φυσικές ομορφιές, προσφέροντας μια γεμάτη ταξιδιωτική εμπειρία!
Στο επόμενο μέρος του αφιερώματος, θα συνεχίσουμε το ταξίδι μας στη Βόρεια Ελλάδα με μια ακόμα σημαντική οινοπαραγωγική περιοχή: το Αμύνταιο, τη δεύτερη ΠΟΠ ζώνη του Ξινόμαυρου. Παράλληλα, θα ανακαλύψουμε και άλλα μοναδικά τοπία, λίμνες και αξιοθέατα που αξίζει να επισκεφθείτε. Μείνετε συντονισμένοι για τη συνέχεια!